48 yaşında elim bir kaza sonucu hayatını kaybeden Manisa Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek’in, 2024 yılında belediye başkanlığı kazanmasıyla ilgili bütün haberlerde 79 yıl sonra CHP’ye Manisa’yı kazandıran cümlesi geçti.

78 yılın uzunluğu ve neden 2024’de bu tarihi sayfanın kapandığı üzerinde ise fazla durulmadı.

2024 için 78 yılın başlangıcı 1946’ya, yani Türkiye’deki ilk çok partili seçime dayandırılıyor.

Aslında Manisa için ve tüm Türkiye için bu milat 1930’a kadar çekilebilir.

Çünkü Cumhuriyet tarihinin ilk çok partili seçimi 1930 yerel seçimleriydi.

CHP’nin karşısında Serbest Cumhuriyet Fırkası vardı ve SCF’nin ikinci örgütlendiği şehir de Manisa’ydı.

7 Eylül 1930’daki meşhur ve olaylı İzmir Mitingi’nden sonra Fethi Okyar ve SCF’liler Manisa’ya geçmişlerdi.

Yol boyunca büyük kalabalıklar tarafından karşılanmışlardı. O kadarki kaymakamalar kalabalığı dağıtmak için askeriyeden yardım istemek zorunda kalmıştı.

Manisa İstasyonu’nda büyük bir kalabalık yeni partiyi karşıladı.

Halkın ani ve aşırı yüklenmesinden dolayı Manisa Belediye Binası’nın parmaklıkları çökmüş, yaralananlar olmuştu.

Son Posta Gazetesi’nin haberine göre, SCF lideri, konuşmasını bitirip İstanbul Oteli’nin balkonundan içeri girerken vilayet halkından Baytar Sıtkı Şükrü Bey adında bir vatandaş, Fethi Bey’den müsaade istemiş ve kalabalığa seslenmişti:

“10 sene evvel Manisa düşman ayağı altında inliyordu. Gazi bizi kurtardı. Cumhuriyet‟e kavuşturdu. Sonra ortaya bir “mutemetler 24 saltanatı” çıktı. Ve bizi esir etti. Vaziyetimiz, devlet reisinden en küçük memura kadar herkesi düşündürecek derecede fecidir. Fakat bu vaziyeti tetkik eden olmadı. Hasılı mutemetlerin elinde kaldık ve öyle devlet adamları gördük ki millete dayak attı. Öyle mutemetler gördük ki kaçakçılık yaptı, adam öldürdü ve sonra da bizi önünde secde ettirmek istedi. Meb‟uslarımız, aramıza girip dertlerimizi anlamak istemeye tenezzül etmediler.”

Seçimlerde SCF, CHP’ye yakın bir oy aldı. Ama CHP kazandı.

1946’da ise ertelenmiş bir hesaplaşma yaşandı.

23 Nisan’da Salihli’de düzenlenen mitinge Demirci, Gördes, Kula, Alaşehir, Turgutlu ve Soma’dan çok sayıda DP’li katılmıştı.

Mitingdeli pankartlar dikkat çekiciydi:

“Hileli Seçimle Cumhuriyet Olmaz”, “Oktan da Coptan da Korkmayız”, “Kanundan Başka Kuvvet Tanımıyoruz”, “Reylerimizi Çaldırmayacağız Hem Görürüz Hem Duyarız”.

Mitingde ateşli konuşmalar yapıldı. Alaşehir DP İlçe Başkanı Sudi Mıhçıoğlu, “Gökten yıldırımlar inse dahi, kellelerimiz bahasına olsa dahi bu davayı kazanacağız” dedi, Manisa milletvekili Muammer Alakant ise, “Bugün hakimiyeti milliye bayramını kutluyoruz. Fakat hâlâ memlekette totaliter bir idarenin mevcut olduğunu görüyoruz”

Fakat seçime hile karıştı. Jandarma seçiem doğrudan müdahale etti.

1950’de ise artık bağımsız bir seçim yapıldı.

DP yüzde 70’le kazandı. O gün DP Manisa teşkilatı zafer bmyle kutladı:

“Saygı değer Manisa ili halkına; Bütün Manisalı vatandaşlarımızla girişmiş olduğumuz hürriyet mücadelesinde yine birlikte büyük bir zafer kazanmış bulunuyoruz. Manisamızın 240.867 seçmeninden 221.008’i oyunu kullanmış ve en medeni milletlere nasip olmayacak şekilde iştirak nispeti yüzde 92’ye baliğ olmuştur. Hürriyetsizlikten bunalmış bir milletin hakkını alabilmek için mücadele eden partimiz bir daha bu mevzu üzerinde vatandaşların ıstırap çekmemeleri için bütün kuvvetiyle çalışacaktır.”

Manisa’da ondan sonra hep DP, AP, ANAP, DYP, AK Parti ve MHP kazandı.

DP’li şehir esnaflarından biri de Tıraşçı Ahmet’ti.

Ferdi Zeyrek’in babası:

“Babamın dükkânına girişim 15 dakika sürerdi. Adım atardım, ‘Çık dışarı, dükkâna böyle girilmez, sağ ayakla girilir’ derdi. Girerdim, ‘Dükkâna selam verilerek girilir’ derdi. En son da ‘Yüksek sesle konuş’ diye uyarırdı. Esnaflığın abecesini daha yedi yaşımdan itibaren bana aşılamış. Hem 21 yıllık ticaret hayatımda hem siyasette bunun faydasını çok gördüm. Esnaf insan karşıdakinin derdini dinleyen, anlayan, çözüm üreten olur.”

2021 yılında hayatını kaybetti Ahmet Zeyrek.

Mimar olan oğlu ise artık CHP’liydi. Ve 2024’de bir DP’li esnaf çocuğu Manisa’nın 78 yıllık kalesini yıktı.