ABD Başkanı Donald Trump ile haftalar önce yaşadığı büyük gerilimin ardından Elon Musk, yeni bir siyasi parti kurduğunu açıkladı.

Milyarder iş insanı, sahibi olduğu sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı duyuruda, “America Party” (Amerikan Partisi) adını verdiği oluşumu, Cumhuriyetçi ve Demokratlardan oluşan iki partili sisteme bir alternatif olarak konumlandırdı.

Ancak partinin ABD seçim otoritelerine resmi olarak kaydedilip kaydedilmediği henüz netlik kazanmış değil. ABD dışında doğmuş olan ve bu nedenle başkanlık için uygun olmayan Musk, partinin liderliğini kimin üstleneceğine dair bir açıklama da yapmadı.

Peki Amerikan Partisi hem ABD halkının isteklerini hem de hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi kanattan oy alabilecek potansiyele sahip mi?

CNN: Musk'ın hedefi %80

CNN International'de yayınlanan analizde birçok Cumhuriyetçi seçmenin MAGA hayalinin gerçekleşmesinin bu sistemde olmayacağını düşündüğü ifade ediliyor. Çeşitli yapısal nedenlerden ötürü Amerikalı seçmenler çoğunlukla iki seçenekle sınırlı kalsa da, yapılan anketler her iki partiden de memnun olmayanların sayısının hiç az olmadığını gösteriyor.

Geçtiğimiz ay Elon Musk ABD'nin en az %80'ninin temsil edildiği bir parti kurulması gerektiğini ifade etmişti. Peki bu yüzde 80'lik kesim kim? Musk, iklim değişikliği konusunda derin endişeler taşıyor ve insanların Mars’ta yaşamasını istiyor. Ancak hükümetin aşırı harcama yapmasına karşı çıkıyor.

Amerikan kadınlarının daha fazla çocuk sahibi olması gerektiğini savunurken, yasa dışı göç yoluyla ülkeye giren insanların ABD için varoluşsal bir tehdit olduğunu düşünüyor. Dolayısıyla Musk'ın buradaki en büyük argümanı bütün sorunları kapsayan bir partiyle çoğunluğa ulaşabilmek.

ABD’de zaten üçüncü partiler mevcut. Yeşiller Partisi ve Libertaryenler çoğu eyalette başkanlık seçimlerinde oy pusulasına girebiliyor, ancak Temsilciler Meclisi veya Senato’ya kimseyi sokacak kadar güçlü değiller.

Washington Post: Karşılanması gereken bir talep

2003'den beri Amerikalıların ortalama %56’sı, ülkenin üçüncü büyük bir siyasi partiye ihtiyacı olduğunu düşünüyor. Ancak iş sandığa geldiğinde bu arzu karşılığını bulmuyor. Örneğin, 2024 başkanlık seçimlerinde oyların %98,2’si Trump veya Kamala Harris’e gitti. Dört yıl önce aynı oran Trump ve Joe Biden arasında paylaşılmıştı. 2016 seçimlerinde bile oyların %94,4’ü Trump veya Hillary Clinton’a verilmişti.

'Başarısız bir deneyime benziyor'

Musk’ın yeni girişimi, 2024 başkanlık seçimlerinde aday bulmak için yola çıkan ama başarısız olan No Labels hareketine benzetiliyor. Musk’ın siyaseti bir yandan mali açıdan muhafazakar yüksek vergilere ve aşırı harcamalara karşı, regülasyonlardan endişeli diğer yandan sosyal olarak liberal, hatta liberten eğilimler taşıyor.

Musk’ın yeni partisinin bir şansı olması için, öncelikle Amerikalıları mali muhafazakarlık ve sosyal liberalliğin birlikte en doğru yol olduğuna ikna etmesi gerekecek.

Axios: Önce eyalet seviyesinde başlamalı

ABD'de yerel ve ulusal bazda analizler yayınlayan Axios, Elon Musk'ın önce eyaletler bazında seçim kazanması gerektiğine vurgu yapıyor. Federal Seçim Komisyonu’na (FEC) göre, partilerin düzenli olarak oy alması, yeterliliğini koruması açısından kritik önem taşıyor.

Axios'a göre yasal gerekliliklerin ötesinde, halihazırda kutuplaştırıcı bir figür olan Musk’ın, seçmenlere Amerika Partisi’ni hatırlatmak için medya ve tabandan bir kampanya örgütlemesi gerekecek. Uzmanlara göre, seçmenlerin oy pusulasına gittiklerinde “Amerika Partisi”ni hatırlaması, Musk’ın en çok çalışması gereken alan olacak.

Al Jazeera: Musk'ın işi çok zor

Orta Doğu basınında çıkan haberlere göre Musk’ın devasa servetine rağmen, ABD’de Cumhuriyetçi-Demokrat egemenliğini yıkmasının kolay olmadığı belirtildi. İki partili sistem, 160 yılı aşkın süredir Amerikan siyasetini şekillendiriyor. Üstelik Trump’ın ikinci başkanlık dönemindeki onay oranları %40’ın üzerinde seyretmeye devam ediyor.

Daha önce de milyarder iş insanı Ross Perot, 1992’de bağımsız başkan adayı olmuş ve oyların neredeyse beşte birini almış, ancak hiçbir eyaleti kazanamamıştı.

New York Post: Girişim mi yeni bir kriz mi?

ABD Başkanı Donald Trump'a yakınlığı ile bilinen New York Post gazetesi, Elon Musk'ın geride kalan 150 yıllık süreçte olduğu gibi üçüncü bir parti kurmanın başarısızlığı ile yüzleşeceğini öne sürdü.

Siyasi analistler, ABD’de son olarak 1858’de Cumhuriyetçi Parti’nin yükselişinde üçüncü bir partinin başarılı olduğunu hatırlatıyor. Ancak o dönem ikinci parti, yani Whigler, tamamen dağılma sürecindeydi. Bugünse Demokratlar ve Cumhuriyetçiler, tüm eleştirilere rağmen hala güçlü bir taban desteğine sahip.

Gazete oksijen