2024’te Türkiye'de ölüm sayısı 489 bin 361'e gerilerken, intihar vakaları 4 bin 460’a yükseldi. Kaba intihar hızı, 2001’den bu yana kaydedilen en yüksek oran oldu. İntiharların yüzde 25,2’si hastalık, yüzde 9’u geçim sıkıntısı nedeniyle gerçekleşti. Genel ölümlerde kalp hastalıkları ilk sırada yer alırken bebek ölüm hızı binde 9’a düştü.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin ölüm ve ölüm nedeni istatistiklerini yayımladı. Genel ölüm sayısı bir önceki yıla göre azalarak 489 bin 361’e gerilerken intihar vakalarında dikkat çeken bir artış yaşandı. 2024’te intihar eden kişi sayısı 4 bin 460’a yükseldi. Bu rakam, son 20 yılı aşkın sürede kaydedilen en yüksek düzey olurken, intihar oranı da yüz binde 5,22 ile rekor seviyeye ulaştı.

KABA ÖLÜM HIZI GERİLEDİ, İNTİHAR ORANI TIRMANDI

2023 yılında bin kişi başına düşen ölüm sayısı (kaba ölüm hızı) binde 6,2 iken bu oran 2024’te binde 5,7’ye geriledi. Ancak intihar verileri bu düşüş trendinin dışında seyretti. 2023’te 4 bin 89 olan intihar sayısı, bir yıl içinde 371 kişi artarak 4 bin 460’a ulaştı. 2024 itibarıyla her 100 bin kişiden 5,22’si intihar nedeniyle hayatını kaybetti. Bu oran, bugüne kadar ölçülen en yüksek seviye oldu.

KALP VE KANSER HÂLÂ İLK SIRADA

Genel ölüm nedenleri arasında dolaşım sistemi hastalıkları yüzde 36’lık oranla ilk sıradaki yerini korudu. Bu ölümlerin yaklaşık yüzde 43’ü iskemik kalp hastalıkları kaynaklıydı. En yüksek dolaşım sistemi ölüm oranı yüzde 50,7 ile Çanakkale’de kaydedildi. İkinci sırada ise yüzde 16,3 ile iyi ve kötü huylu tümörler yer aldı. Özellikle akciğer, bronş ve soluk borusu tümörleri öne çıktı. Solunum sistemi hastalıkları ise yüzde 15 oranla üçüncü sırada yer aldı.

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLERİNDE DÜŞÜŞ

2024’te bebek ölümü sayısı 8 bin 475’e geriledi. Bin canlı doğum başına düşen bebek ölüm hızı binde 9,0 olarak kaydedildi. 2023’te bu oran binde 10,1 idi. Beş yaş altı ölüm hızı da binde 14,7’den binde 11,1’e düştü.

EKONOMİK SIKINTILAR İNTİHARLARDA ÖNE ÇIKTI

İntihar nedenlerine bakıldığında en büyük pay yüzde 25,2 ile hastalıklara aitken, yüzde 9’u geçim sıkıntısı gerekçesiyle gerçekleşti. 402 kişi ekonomik sebeplerle yaşamına son verirken, bunların 382’si erkekti. Bu oran, geçim sıkıntısının erkekler üzerindeki etkisinin daha belirgin olduğunu ortaya koydu. Hastalık nedeniyle intihar eden kişi sayısı ise 1.123 olarak kaydedildi.

Toplam intiharların 961’ini kadınlar, 3.499’unu erkekler oluşturdu. Kadınların intihar gerekçeleri arasında hastalık yüzde 34 ile başı çekerken, hissettikleri kişiye evlenememe ya da ilişkisel nedenler yüzde 2,3’lük payla öne çıktı. Kadınlarda ekonomik nedenli intihar oranı ise sadece yüzde 2,1 olarak ölçüldü.

NEDENİ BİLİNMEYEN İNTİHARLAR DA YÜKSEK

TÜİK verilerine göre intihar eden kişilerin yüzde 21,8’ine karşılık gelen 972 vakada neden belirlenemedi. Ayrıca 1.642 vaka (yüzde 36,8) ise “diğer” gerekçeler kapsamında sınıflandırıldı. Bu kategoriye net olarak ölçülemeyen bireysel veya sosyal sorunlar dâhil ediliyor.

KARAR