Gıda krizlerine ilişkin en önde gelen BM destekli gözlem kuruluşu IPC, Gazze Şeridi’nde kıtlığın yayılmasının geçici olarak önlendiğini, ancak tüm bölgede açlık tehlikesinin devam ettiğini bildirdi. İsrail’in ‘şiddetle’ reddettiği rapora göre, Ekim’deki ateşkes sonrası Gazze’de “dikkat çekici iyileşmeler” görülse de Nisan’a kadar yaklaşık iki bin kişi “felaket” düzeyinde açlıkla karşı karşıya.

Gıda krizlerine ilişkin raporlar hazırlayan BM destekli kuruluş Entegre Gıda Güvencesi Aşama Sınıflandırması (IPC), yayımladığı yeni raporda Gazze Şeridi’nde kıtlığın yayılmasının geçici olarak önlendiğini açıkladı. Ekim’de İsrail ile Hamas arasındaki savaşta sağlanan ateşkesin ardından gıda güvenliği ve beslenmede “dikkat çekici iyileşmeler” kaydedildiğini belirten IPC, buna rağmen durumun “son derece kırılgan” kaldığını vurguladı.

'GAZZE'YE SÜREKLİ VE ENGELLENMEYEN YARDIM GEREK'

Tüm Gazze Şeridi’nin hala açlık tehlikesi altında olduğunu hatırlatan IPC, 1 Aralık-15 Nisan 2026 döneminde de yaklaşık 1 milyon 600 bin kişinin “Kriz ya da daha kötü” düzeyde gıda güvensizliği yaşayacağını bildirdi. Bu aralıkta 571 bin kişi için Acil koşullar, yaklaşık bin 900 kişi için de Felaket düzeyi öngörüldü. Kurum, en uç tablonun gerilediğini, ancak bunun “istikrara dönüş” anlamına gelmediğini kaydetti.

IPC, çatışmaların yeniden başlaması ve insani ile ticari girişlerin durması halinde tüm Gazze Şeridi’nin Nisan 2026 ortasına kadar kıtlık riskiyle karşı karşıya kalacağını belirtti. Gazze’ye “sürekli, genişletilmiş ve engellenmeyen” yardım gerektiğine dikkat çeken Kurum, “En kötü senaryoda tüm Gazze Şeridi kıtlık riski altında” değerlendirmesinde bulundu.

‘NÜFUSUN YÜZDE 77’SİNDE AKUT GIDA GÜVENSİZLİĞİ VAR’

IPC analizine göre 16 Ekim-30 Kasım 2025 döneminde incelenen nüfusun yüzde 77’si, yani yaklaşık 1 milyon 600 bin kişi, IPC Aşama 3 (Kriz) ya da daha kötü düzeyde akut gıda güvensizliği yaşadı. Bu grubun içinde 500 binden fazla kişi Acil (IPC Aşama 4) koşullarında, 100 binden fazla kişi ise en ağır sınıflandırma olan Felaket (IPC Aşama 5) koşullarında sınıflandırıldı.

İSRAİL: GAZZE’YE İHTİYACINDAN FAZLA GÖNDERİYORUZ

Gazze’ye yardımı koordine eden İsrail askeri kurumu COGAT, rapordaki bulguları “güçlü biçimde” reddetti. COGAT, ateşkese uyulduğunu ve üzerinde anlaşılan miktarda yardımın Gazze’ye ulaştığını savundu, kabul gören uluslararası metodolojilere göre yardım miktarlarının Gazze’de “nüfusun beslenme ihtiyaçlarını önemli ölçüde aştığını” belirtti.

İsrail Dışişleri Bakanlığı da raporu reddettiğini açıkladı. Bakanlık, IPC raporunun Gazze’deki “gerçekliği yansıtmadığını” ve bölgeye ihtiyaç duyulandan fazla yardım ulaştığını ileri sürdü. Açıklamada, IPC’nin çoğunlukla BM kamyonlarına ilişkin veriye dayandığı, bunların tüm yardım kamyonlarının yalnızca yüzde 20’sini oluşturduğu iddia edildi.

IPC ise rapora ticari ve BM kamyonlarının dahil edildiğini, bilgilerin BM ve COGAT verilerine dayandığını belirtti. İsrail hükümeti, daha önce de IPC’nin bulgularını reddetmiş, Başbakan Binyamin Netanyahu önceki rapor için “apaçık yalan” demişti.

IPC AÇLIK ÖLÇEĞİ NEDİR?

IPC’nin beş basamaklı açlık ölçeğinde düzeyler şöyle tanımlanıyor:

1. Aşama (Genel Gıda Güvenliği / Minimum risk) Tanımı: Hanelerin büyük çoğunluğunun (en az yüzde 80) gıdaya normal yollarla ulaşabildiği, olağanüstü ya da sürdürülemez başa çıkma stratejilerine başvurmak zorunda kalmadan temel ihtiyaçlarını karşılayabildiği durum.

2. Aşama (Sınırda Gıda Güvensizliği / Stres) Tanımı: Hanelerin en az yüzde 20’sinde gıda tüketimi azalmış olsa da, henüz varlık satma, aşırı borçlanma gibi geri dönüşü olmayan adımlar atılmadan asgari beslenmenin sağlanabildiği; buna karşılık geçim kaynaklarını koruma ve diğer temel ihtiyaçları karşılama kapasitesinin zayıfladığı dönem.

3. Aşama (Kronik Gıda ve Geçim Krizi) Tanımı: Hanelerin en az yüzde 20’sinin karnını doyurabilmek için birikimlerini tasfiye etmek, varlık satmak ya da ağır borçlanma gibi geri dönüşü olmayan stratejilere başvurmak zorunda kaldığı ve kronik yetersiz beslenmenin belirgin şekilde yükseldiği durum.

4. Aşama (Acil İnsani Durum) Tanımı: Nüfusun en az yüzde 20’sinin ciddi gıda açığı yaşadığı; gıda bulamama hâlinin çok yüksek düzeyde akut yetersiz beslenme ve normalin çok üzerindeki ölüm oranlarıyla birlikte görüldüğü, kitlesel bir acil durum.

5. Aşama (Kıtlık / İnsani Felaket) Tanımı: Nüfusun en az yüzde 20’sinin temel gıda ve diğer hayati ihtiyaçlara neredeyse hiç erişemediği; çocuklarda yetersiz beslenmenin %30’un üzerine çıktığı ve her 10 bin kişi için günlük ölüm sayısının en az ikiye ulaştığı, en ağır seviye.