TCMB Başkanı Karahan, enflasyon sürecini "virüs" benzetmesiyle değerlendirerek, "Enflasyon aslında bir virüs gibidir, reçetenin etki etmesi bünyeden bünyeye değişiyor" açıklamasında bulundu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, "Para Politikası ve Makroekonomik Görünüm" başlıklı canlı yayında değerlendirmelerde bulundu.
Karahan, konuşmasında para politikasının seyrine, enflasyon görünümüne ve önümüzdeki döneme ilişkin beklentilere yönelik mesajlar verdi.
Brüt rezervlerde son dönemde 80 milyar doların üzerinde artış kaydedildiğini belirten Karahan, rezervlerdeki artışın büyük ölçüde yurt içi kaynaklardan geldiğini vurgulayarak, "Türk lirasına güvenin tekrar tesis edilmesiyle birlikte vatandaşlarımız dövizlerini bozdurdu. Bu bozdurulan dövizleri rezervlerimizde biriktirdik ve rezerv pozisyonumuzu düzelttik" ifdelerini kullandı.
Kur Korumalı Mevduat'ta (KKM) da büyük bir mesafe katetildiğini belirterek iki yıl önce yaklaşık 140 milyar doları aşan bakiyenin ciddi ölçüde gerilediğini söyledi.
Karahan, TCMB'nin en önemli önceliğinin dezenflasyon ve fiyat istikrarı olduğunu vurguladı. "Hedefimiz tek haneli enflasyona iniş ve daha sonra yüzde 5'te enflasyonu sabitlemek. Bugüne kadar politika etkisi çok net, öncelikle enflasyonu yüzde 75'te sınırladık" dedi.
"Enflasyon bir virüs gibi"
Enflasyon sürecini "virüs" benzetmesiyle değerlendiren Karahan, "Enflasyon aslında bir virüs gibidir, reçetenin etki etmesi bünyeden bünyeye değişiyor" açıklamasını yaparak sürecin farklı dönemlerde farklı hızlarda ilerleyebileceğini ifade etti.
Ekonomide talep koşullarının değiştiğini belirten Karahan, önceki dönemde büyümenin büyük ölçüde özel tüketim ve ithalat kaynaklı olduğunu, bunun sürdürülebilir olmadığını söyledi. "Özel tüketimin çok güçlü olduğu bir ekonomi söz konusuydu ve yatırımlar nispeten daha zayıftı. Dolayısıyla sürdürülebilirlik anlamında çok sürdürülebilir bir büyüme değildi" değerlendirmesinde bulundu.
Mevcut durumda talep koşullarının dezenflasyonla uyumlu olduğuna dikkat çeken Karahan, tüketim malları ithalatının düştüğünü, hizmet üretim endeksinin yatay seyrettiğini ifade ederek "Ciddi bir dengelenme söz konusu" dedi.
Hissedilen enflasyonun en önemli iki faktörü: Kira ve gıda enflasyonu
Karahan, kamuoyunda sık tartışılan "hissedilen enflasyon" konusuna da değindi. "Hissedilen ve ölçülen enflasyon aynı şey değil" diyen Karahan, her ürünün fiyatının aynı oranda artmadığını vurguladı. Vatandaşların özellikle gıda ve kira gibi sık tüketilen kalemlerdeki fiyat artışlarını daha fazla hissettiğini söyledi.
Kira enflasyonunun bir süredir katılık gösterdiğini belirten Karahan, aylık kira artışlarının uzun süre yüzde 4'ün üzerinde seyrettiğini ancak artık yüzde 4'ün altına indiğini açıkladı. "Enflasyonda düşüşün bir kısmı kira tarafından gelecek" değerlendirmesinde bulunarak, konut arzını artırıcı önlemlerin orta vadede fiyatları destekleyeceğini söyledi.
Hizmet enflasyonuna ilişkin olarak Karahan, son bir yılda yüzde 70'li seviyelerden yüzde 44'e gerileme olduğunu aktardı. Bununla birlikte eğitim ve kira gibi kalemlerde fiyatların geçmiş enflasyona endeksli olması nedeniyle düşüşün daha yavaş gerçekleştiğini ifade etti.
Enflasyon beklentilerindeki sapmanın en önemli nedeninin gıda fiyatları olduğunu söyleyen Karahan, "Bu sene yaşanan zirai don ve kuraklık dezenflasyon yönündeki algıları etkiledi" değerlendirmesini yaptı. Eğitim ücretlerinin de yıllık fiyatlama nedeniyle enflasyonu yukarı çektiğini belirtti.