Kirmanşah Razi Üniversitesi’nde düzenlenen 20. Su Kaynakları Konferansı’nda konuşan İran Doğal Kaynaklar Müdürü Hasan Vahid, ülkenin su kaynaklarının bugünü ve geleceği hakkında karamsar bir tablo çizdi.
"Nüfusun yüzde 90'ı risk altında"
Vahid, İran ve Rojhılat coğrafyasında bulunan 690 verimli ovadan 421'inin aşırı su kullanımı ve kuraklık nedeniyle çölleşme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu duyurdu. Yetkili, bu bölgelerde yaşayan halkın yaklaşık yüzde 90'ının su kıtlığı, çölleşme ve değişen iklim koşullarının doğrudan etkisi altında yaşam mücadelesi verdiğini belirtti.
Sulak alanlar haritadan siliniyor
Bir zamanlar göller, pınarlar ve canlı sulak alanlarla tanınan İran ovaları, son yıllarda şiddetlenen iklim değişikliği etkisiyle hızla kuruyor. Vahid, bu duruma örnek olarak Rojhilat’ın Negede (Naqadeh) kenti yakınlarındaki Durge Sangi Sulak Alanı’nı gösterdi. Geçmişte suyla dolu, yeşil bir yaşam alanı olan bölgenin bugün tamamen kuruyarak tek damla su barındırmadığı aktarıldı.
Başkentte "su alarmı" ve halkın desteği
Ülke genelinde barajlardaki su seviyeleri rekor düzeyde düşerken, başkent Tahran ve birçok büyükşehirde su kıtlığı tehlike çanları çalıyor.
Krizin sadece devlet imkanlarıyla aşılamayacağını belirten Vahid, halkın katılımına dikkat çekti:
"Çevresel krizler halkın desteği olmadan çözülemez. Geçtiğimiz yıllarda özel sektör ve kriz bölgelerindeki vatandaşlar, su projeleri için 1 trilyon 800 milyar tümen kaynak sağladı. Bu, sorunun çözümü için hayati bir dayanışmadır."
Sanayiye "sorumluluk alın" çağrısı
Konuşmasında sanayi tesislerinin çevresel tahribattaki rolüne de değinen Vahid, fabrikaların yasal ve ahlaki sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğini vurguladı. Vahid, sel sularının yönetimi ve tarım arazilerinin korunmasının öncelikli hedefler olduğunu belirtti.
Ayrıca su kaynaklarının daha sıkı denetlenmesi amacıyla hazırlanan yeni bir yasa tasarısının, ihtisas komisyonunun onayının ardından İran hükümeti ve parlamentosuna sunulacağı açıklandı.
Tarihi kuraklık istatistiklere yansıdı
İran Su Kaynakları Yönetimi Müdürlüğü’nün son raporu ise durumun ciddiyetini gözler önüne serdi. Rapora göre, sonbahar ortası itibarıyla ülkenin 31 eyaletinden 19'unda yağış yetersizliği nedeniyle şiddetli kuraklık yaşanıyor.
Veriler, İran'ın sonbahar yağışları açısından tarihinin en kötü dönemlerinden birini geçirdiğini ortaya koyuyor.