Aşağıdaki hadisleri, geçen pazartesi günü basından okuduğum şu haber üzerine derledim:
“Dünya Adalet Projesi (World Justice Project - WJP) 2025 Hukukun Üstünlüğü Endeksi raporuna göre, 2015 yılında 80. sırada bulunan Türkiye, 2025’te 143 ülke arasında 118. sıraya düştü.”
Şunu da not etmeden geçemeyeceğim: Dünya topluları arasında adaletteki sıramız bu kadar altlarda olduğuna göre, kendimizi kandırmamızın âlemi yok; çoğu dindarlarımızda bile nefsani hırslarımız Peygamber’in mesajlarına galip gelmiş.
***
“Cihadın en faziletlisi, zalim devlet başkanının yanında adaleti seslendirmektir.” (İbn Mâce, Ebû Dâvûd)
***
“Zalim bir yöneticinin karşısında söylenen adaletli sözden daha değerli bir şey yoktur. Sakın insanlardan duyduğunuz korku, hiçbirinizin… hakikati söylemesine engel olmasın!” (Maʿmer b. Râşid)
***
“Başka hiçbir himaye edenin bulunmadığı kıyamet gününde şu yedi zümreyi Allah kendi himayesinde ağırlayacaktır:[1] Adaletli devlet başkanı; [2] ibadetinden zevk alan gençler…” (Buhârî, Müslim)
***
“Şu üç zümre cennetliktir: [1] Adaletli, cömert ve başarılı devlet başkanı; [2] …merhametli ve yufka yürekli adam; [3] ailesi kalabalık olan iffetli ve onurlu adam.” (Tayâlisî, Müslim)
***
“Adaletli bir devlet başkanının bir günlük yöneticiliği, bir insanın sırf kendisi için yaptığı altmış yıllık ibadetten hayırlıdır.” (Taberânî, Beyhaḳî)
***
“Şu üç kimsenin duası geri çevrilmez: Adaletli devlet başkanı, iftar edinceye kadar oruçlu, zulme uğramış bir insan.” (İbn Hibbân, Taberânî)
***
“Allah’ın yanında en sevilen ve makamı O’na en yakın olan insan, adaletli devlet adamıdır. Allah’ın en çok kızdığı ve O’na en uzak olan kimse ise zalim devlet adamıdır.” (Tirmizî)
***
“Kıyamet gününde adaletli bir hâkim (hesap alanına) getirilir. Adaletli olduğu halde, sorgusunun ağırlığı sebebiyle ‘Keşke (dünyadayken) iki kişi arasındaki bir hurma tanesi davası için bile karar vermeseydim!’ diyeceği bir durumla karşılaşır.” (Tayâlisî)
***
“İnsanlar arasında yargı kararı veren her hâkim, kıyamet gününde bir melek tarafından ensesinden yakalanmış olarak (hesap alanına) getirilir ve ardından başı göğe doğru kaldırılır. Eğer (haksız kararlar verdiği için) Allah, ‘At onu!’ buyurursa, melek onu dibi kırk yıllık bir mesafede bulunan (cehennem çukurundaki) bir boşluğa bırakır.” (İbn Mâce)
***
“Üç sınıf hâkim varır; biri cennette, ikisi ateşte olacaktır. [1] Cennette olacak hâkim, doğruyu bilen ve doğru hüküm veren kişidir. [2] Doğruyu bilen ama haksız hüküm veren hâkim ateştedir. [3] Bir de bilgi donanımı olmadan hüküm veren hâkim vardır ki, o da ateştedir.” (Ebû Dâvûd)
***
“Benim yerime (yöneticiliğe) gelecek olan kişi, hüküm verirken âdil olmalı, devlet imkânlarını adaletli kullanmalı ve merhametli olanlara merhamet göstermelidir. Kim bu söylediklerimin dışında iş yaparsa bilisin ki, o benden uzaktır, ben de ondan uzağım!” (İbn Zenceveyh, Kitâbu’l-Emvâl)
***
Resûlullah, Bahreyn halkına gönderdiği mektupta adaletle ilgili şu ifadelere yer vermişti: “Size el-Alâ b. el-Hadramî’yi elçi olarak gönderdim ve ona… size sevgiyle, iyilik ve hakkaniyetle davranmasını, sizinle davalı olduğunuz insanlar arasında, Allah’ın Kitabında indirdiği şekilde adaletle hüküm vermesini, …kamu imkânlarını âdil kullanmasını, merhamet bekleyenlere merhamet etmesini… emrettim.” (Hâris b. Ebî Üsâme, Buğyetü’l-Bâhis)
***
Ve bir ayet:
“Bir topluluğa duyduğunuz kızgınlık sakın size adaletten sapma suçu işletmesin. Adaletli olun…” (Mâide 5/8)