İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının ardından Çin Dışişleri Bakanlığı, bölgedeki barış ve istikrarı tehdit eden bu tür eylemlere güçlü bir şekilde karşı olduklarını duyurdu.
İsrail’in İran’daki nükleer tesislere düzenlediği saldırıların ardından Çin, bölgede artan gerilimle ilgili endişesini yüksek sesle dile getirdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, "İsrail’in İran’ın egemenliğini, güvenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal eden eylemlerine karşıyız" açıklamasında bulundu.
Jian, yaptığı açıklamada, "Bölgede aniden yükselen gerilim kimsenin çıkarına değildir. Çin, ilgili tüm tarafları daha fazla tırmanışa yol açacak adımlardan kaçınmaya ve bölgesel barış ile istikrarı teşvik edecek yönde hareket etmeye çağırıyor" ifadelerini kullandı.
Jian: Yapıcı rol oynamaya hazırız
Pekin yönetimi, çatışmanın daha da büyümemesi için diplomatik çabalarını sürdüreceğini açıkladı.
Jian, “Çin, gerilimin azaltılmasına yardımcı olmak için yapıcı bir rol oynamaya hazırdır” diyerek ara buluculuk sinyali verdi.
Çin, yaptırımlara da karşı çıkmıştı
Pekin, Washington’un İran’a yönelik yaptırımlarına da defalarca karşı çıkmıştı.
2023 yılında Çin, İran ile Suudi Arabistan arasında diplomatik yakınlaşma sağlanmasına aracılık etmiş; bu süreç, Pekin’in Ortadoğu’daki diplomatik etkisini artıran önemli bir adım olmuştu.
Geçtiğimiz günlerde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) İran’ın nükleer yükümlülüklerini yerine getirmediği yönündeki karar tasarısına karşı Çin, Rusya ve Burkina Faso birlikte “hayır” oyu verdi. Bu oylama, Ajans’ın İran’a yönelik 20 yıl sonra aldığı ilk resmi karar olması bakımından da dikkat çekiciydi.
Tek seçenek siyasi ve diplomatik yol
Çin’in Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) nezdindeki Daimî Temsilcisi Büyükelçi Li Song, İran’ın nükleer programına ilişkin sorunun çözümünde siyasi ve diplomatik yolun tek geçerli seçenek olduğunu vurguladı.
Çinli temsilci Li Song, uluslararası toplumun önceliğinin karşılıklı saygıya dayalı siyasi ve diplomatik temasları teşvik etmek olması gerektiğini belirtti. Yaptırım politikalarından ve güç kullanma tehditlerinden kaçınılması çağrısında bulunan Li, tüm tarafların Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) temelinde yeni bir uzlaşıya varmak üzere birlikte hareket etmesi gerektiğini ifade etti.
Li ayrıca, ilgili tüm tarafların meşru güvenlik kaygılarını dikkate alan kapsayıcı ve dengeli bir çözüm bulunabilmesi için diyalog ve müzakerelerin teşvik edilmesinin büyük önem taşıdığını vurguladı.
“Baskı ve tehditlere değil, diplomasiye öncelik verilmeli”
Mart ayında ise Çin, İran ve Rus yetkililerle nükleer program konusunda üçlü görüşmelere ev sahipliği yapmıştı. Görüşmelerde ortak mesaj, “baskı ve tehditlere değil, diplomasiye öncelik verilmesi” yönündeydi. Nisan ayında ise Çin Dışişleri Bakanı, İranlı mevkidaşına "güç kullanımı ve tek taraflı yaptırımlara karşı olduklarını" ifade etmişti.
rudaw