1. YAZARLAR

  2. Molla Kemal Korkmaz

  3. Sahabenin Sözünün Şer'i Delil Oluşu
Molla Kemal Korkmaz

Molla Kemal Korkmaz

Yazarın Tüm Yazıları >

Sahabenin Sözünün Şer'i Delil Oluşu

A+A-

 

Konu, sahabenin sözünün şer'i delil olup olamayacağı hakkında ulemanın görüşlerini ihtiva etmektedir. Zira Ehl-i Sünnet'in dört mezhebi arasında bu konuya ilişkin hatırı sayılır farklı görüşler ve ihtilaflar söz konusudur Bu çalışmada alimlerin konu hakkındaki görüşleri analiz edilecektir.

 

Konu ihtisasidir ve daha çok İslami ilimlerle ve özellikle de fıkıh usulü ve hadis ilmiyle ilgilenenlerin ve de medrese ve ilahiyat çevrelerinin ilgi alanına girmektedir.

Sahabenin tanımı:

Sahabenin tanımıyla ilgili ulemanın kullandığı ifadelerde farklılıklar göze çarpmaktadır. Alimlerin, sahabenin  tanımında kullandıkları kavramlar açıklanacaktır.

Usulilere göre sahabenin tanımı:

"Hz. Peygamber'e (s.a.v.) iman etmiş olarak örfen sahabe sayılabilecek kadar onunla bir müddet birlikte olan ve İslam üzere vefat eden kimsedir."(1)

Hulefa-i Raşidin, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Mes'ud ve Peygambere iman eden, ona yardım eden, onun sözlerini işiten ve vahiyle hidayete erişen diğerleri gibi.

Hadisçilere göre sahabenin tanımı:

"İman etmiş olarak Nebiyi (s.a.v.)  gören ve bu iman üzerine ölen kimsedir."(2)

Usuliler ile hadisçiler arasında sahabenin tanımına ilişkin ihtilaf şu husustadır.  Hadisçilerin sahabeden maksadı, nebevi hadisleri rivayet edenlerdir. Bundan dolayı Peygamber'i gören, ona iman eden ve iman üzere vefat eden herkesin rivayetini kabul etmemiz vaciptir ve rivayet ettiği hadisi Peygamber'den işittiğine hükmetmemiz gerekir. Araştırma sonucu bu özelliği sabit olan herkes Ehl-i Sünnet ulemasının nezdinde adil (adalet sahibi) sayılır. Bu özellikleri taşıyanların adaletini ayrıca tartışmaya gerek yoktur; velev ki bir kez dahi Peygamber'i görmüş olsalar bile.

Usulcülerin, sözü hüccet olan (şer'i delil sayılan) sahabeden kastı ise şudur:

 Hadisçilerin belirttiği Peygamber'e iman etmenin onu görmenin ve iman üzere vefat etmiş olmanın yanında şer'i hükümlerde içtihad gücüne sahip olmak, Kitap ve sünneti bilmek, kendisine taklit ve tabi olunma potansiyelini taşımak gibi ek şartlar öngörmektedirler.

Usulcülerin sahabe tanımı, Peygamber ile uzun süre kalan, ondan ahkamı, ahlakı, şeriatı öğrenen kimseleri kapsar. Peygamberi bir kez gören, doğal olarak fakih ve şer'i ahkamı bilen biri olamaz. Dolaysıyla böyle birinin sözünün şer'i delil sayılacağı söylenemez.

Üçüncü tanım:

Üçüncü tanımı, meşhur Cem'ü el-Cevamı' kitabından aktaralım. Sahabeyi şu şekilde tanımlıyor: yazının devamı için tıkla

Önceki ve Sonraki Yazılar

YAZIYA YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.